In de psychiatrie wordt gebruik gemaakt van het ‘Diagnostic and Statistical Manual’ (DSM). Onderzoekster Didi Rhebergen zet vraagtekens bij depressie-diagnoses in de DSM. ‘Een stageringsmodel, zoals gebruikt in de oncologie, zou snel en doelgericht ingrijpen kunnen bevorderen en daarmee het chronisch worden van depressies kunnen voorkomen’, concludeert ze.
Sinds 1980 wordt in de psychiatrie wereldwijd gebruik gemaakt van het ‘Diagnostic and Statistical Manual’ (DSM), een classificatiesysteem om psychiatrische ziektebeelden te ordenen en daarmee behandelingen en onderzoek te faciliteren. De laatste jaren staat de DSM echter steeds meer onder vuur. In haar proefschrift, getiteld ‘Inzicht in de heterogeniteit van depressieve stoornissen’, zet Didi Rhebergen vraagtekens bij de validiteit van de depressie-diagnoses in de DSM en stelt zij een nieuwe benadering, geënt op stageringsmodellen, voor. Rhebergen promoveerde op 1 oktober bij VUmc.
Rhebergen kijkt in haar onderzoek met name naar de ‘dysthyme stoornis’, een lichte vorm van depressie. Ze maakt gebruik van grote Nederlandse surveys (Nederlandse Studie naar Depressie en Angst (NESDA), Netherlands Mental Health Survey and Incidence Study (NEMESIS)), en Amerikaanse en Australische (bevolkings)studies.
Geïnspireerd door de oncologie, bespreekt zij een stageringsmodel voor depressies. Stageringsmodellen in de oncologie baseren zich op kenmerken als de grootte van de tumor, de mate van uitzaaiingen in lymfklieren en uitzaaiingen elders in het lichaam. Hiermee wordt de behandeling en prognose van tumoren bepaald.
Voor depressies kan een dergelijk stageringsmodel, met stadia gekenmerkt door verschillende mate van ernst en duur van depressieve en angstklachten, leidraad zijn voor klinisch handelen. Rhebergen identificeert in haar onderzoek predictoren die een slechter beloop van de depressie voorspellen. Te denken valt aan kenmerken als oudere leeftijd, jongere leeftijd bij ontstaan van de klachten, persoonlijkheidskenmerken (zoals neuroticisme), trauma, slechter functioneren en mogelijk biologische of genetische parameters. Deze kenmerken dienen in het model te worden opgenomen.
Bron: GGZ inGeest.