Stoornissen in het gebruik van alcohol komen zoveel voor dat ze zorgen voor grootschalige problemen. Zsuzsika Sjoerds concludeert in haar promotieonderzoek dat langdurige verslaving meer door gewoontegedrag veroorzaakt wordt en minder door het belonende effect ervan. Op 15 oktober verdedigde ze haar proefschrift bij VUmc.
Bijna iedereen drinkt wel eens een glaasje alcohol. Hoewel de meesten van ons het gebruik kunnen beperken tot een acceptabele hoeveelheid, verliest een deel van de mensen de controle over het gebruik. Dit kan in het ergste geval leiden tot alcoholverslaving. Stoornissen in het gebruik van alcohol komen zoveel voor dat ze zorgen voor grootschalige problemen op het gebied van gezondheid en financiën. Het opsporen van mechanismen in het brein die ten grondslag liggen aan het verlies van controle van alcoholinname is essentieel voor het ontwikkelen van gerichte behandelingen tegen de verslaving.
Beïnvloeding brein
Tijdens haar promotieonderzoek heeft Sjoerds geprobeerd de vraag te beantwoorden hoe kwetsbaarheid voor het ontwikkelen van alcoholverslaving en de aanwezigheid van chronische alcoholverslaving het brein beïnvloedt. Hierbij maakte zij gebruik van een onderzoeksmethode waarbij het levende brein in beeld kan worden gebracht: Magnetic Resonance Imaging (MRI). Zij vergeleek onder andere de breinfuncties van alcoholverslaafden met dat van gezonde mensen zonder verslaving.
Bij patiënten met een langdurige alcoholverslaving bleek er sprake te zijn van een verschuiving van beloningsgericht gedrag naar gewoontegedrag. Dit ging gepaard met een toename van activiteit in hersengebieden die betrokken zijn bij het uitvoeren van (inflexibele) gewoontes en een afname van activiteit in hersengebieden die betrokken zijn bij doelgericht gedrag. Dit komt overeen met wat we zien in dierstudies, namelijk dat langdurige verslaving in toenemende mate door pathologisch gewoontegedrag gekenmerkt wordt. Sjoerds en haar collega’s hebben dit nu voor het eerst bij mensen aangetoond.
Behandeling
Het feit dat een verslaving meer een gewoonte wordt en drugsgebruik steeds minder bepaald wordt door het belonende effect van de drugs is van groot belang voor de behandeling. In de bestaande behandelingen ligt de nadruk namelijk nog erg op het verminderen van het belonende effect van drugs. In de toekomst moeten behandelaars zich bij langdurig verslaafden meer richten op het doorbreken van drugsgerelateerde gewoontes.
Bron: persbericht VUmc
